«هلپرکه کردی» و «آگر نوروزی» از رسوم اصلی کردهای ایلامی در چهارشنبه آخر سال است که برای این دیار اهمیت دارد.
به گزارش چشم انداز 1404 از ایلام، چهارشنبه سوری، این جشن باستانی از غروب آخرین سه‌شنبهٔ ماه اسفند تا پاسی از نیمه شب آخرین چهارشنبه سال برگزار میشود. چهارشنبه سوری از اولویت‌های جشن‌ها و مراسمات ویژه نوروز است، ویرایش اصلی آن برقراری در فضای باز است چهارشنبه سوری در هر شهر یا منطقه با آداب و رسوم خاصی برگزار میشود و حتی اسم خاصی دارد.ایلام استانی کردنشین است و زیرساخت‌های اجتماعی و فرهنگی مردم آن هم شبیه مردم کردتبار است، به مانند تمامی قومیت‌ها در کشور این استان نیز آداب و رسوم مخصوص به خود را در برپایی این جشن دارد. در شب آخرین چهارشنبه سال، ایلامی‌ها مانند همه مردم کشور جشن چهارشنبه‌سوری را با افروختن آتش اجرا می‌کنند، اما این جشن و مراسم همیشه همراه با رفتارهای پرخطر بوده و آسیب‌های جبران ناپذیری را برای افراد در پی داشته است. آگر نوروزی، رسم و رسوم ایلامی ها در چهارشنبه آخر سال یکی دیگر از رسم های این شب باستانی که در مناطق روستایی و عشایری ایلام رایج است «آگر نوروزی» یعنی آتش نوروزی است؛ این مراسم بعد از غروب آفتاب آغاز میشود و به تعداد اعضای خانواده آتش روشن می‌کنند.
لازم به ذکر است که مراسم آگری نوروز در نقاط مختلف کردنشین کشور در روزهای دیگر برپا میشود. یکی دیگر از مراسمات سنتی استان ایلام که در خلال جشن باستانی چهارشنبه سوری انجام می‌گیرد، برپایی مراسم‌شاد هلپرگه یا رقص کردی است. گردهم‌آیی‌ها یکی از خصوصیات اصلی جشن‌چهارشنبه سوری است که در ایلام این گردهم‌آیی به اجرای مراسم شاد هلپرگه ختم میشود. در این مراسم شرکت کنندگان با رقص دسته جمعی با استفاده چرخاندن دستمال‌هایی که به «چوپی» معروف است توسط رهبر گروه با سردادن آوازهای محلی توسط دهل به جشن و شادی می پردازند. یکی دیگر از مراسمات ویژه این شب که بیشتر مختص به سالمندان است و در بین آنان طرفداران ویژه‌ای دارد آواز باستانی «هوره» است.
اصالت چهارشنبه سوری همان صله رحم است مهدی فتاحی دارنی جامعه شناس و پژوهشگر در این رابطه می‌گوید: مردم شناسان ایران در خصوص چهارشنبه سوری چنین می‌گویند که سه شنبه آخر سال را شب چهارشنبه سوری می‌گویند؛ شبی که ایرانیان سعی دارند هیزم هایی را در محلی انباشته کنند و همزمان با غروب خورشید آنها را آتش بزنند، به این ترتیب می‌توان گفت چهارشنبه سوری یکی از سنت‌ها و آیین‌های کهن در بین مردم ایران است. وی افزود: ایرانیان در طی سالیان گذشته تا کنون همواره آخرین سه شنبه سال خورشیدی را با برافروختن آتش و گردآمدن در اطراف شعله‌های آن به جشن و پیش از فرارسیدن عید نوروز می‌پردازند. این جامعه شناس گفت: مردم استان ایلام نیز همواره همراه با سایر استان‌های ایران به برگزاری برخی جشن‌های ویژه اقوام کرد جهت رفع بلا وشر و در هدف رسیدن به آرزوهایشان در محله‌ها و کوچه‌های شهرها و روستاهای خود می‌کنند.
وی ادامه داد: در این مراسم زن و مرد، پیر و جوان گرد هم‌می آیند و رقص و پایکوبی می‌کنند تا بسیاری از غم و محنت‌ها و ضعف و ناتوانی‌ها از آنها دور شود و سلامتی و شادی در وجود آنان رخنه کند. وی در پایان گفت: بهترین تعبیری که برای جشن چهارشنبه‌سوری قابل تصور است همان گرد هم آمدند افراد و صله رحم است این جشن کهن ایرانی در بین مردم ایلام همواره جایگاه ویژه‌ای داشته زیرا که فرهنگ مردم این سرزمین به گونه‌ای است که تمام جوانب احتیاط را در جهت برگزاری صحیح و بدون آسیب سنجیده و سعی در بهتر برگزاری این مراسم کنند. سازمانهای امدادی پای کار شادی مردم لطفی مدیر عامل سازمان آتش نشانی ایلام در ادامه در این خصوص گفت: تلاش سازمانهای امدادرسان از جمله سازمان آتش نشانی شهر ایلام بر این است که بتوان چهارشنبه سوری را بدون هیچ گونه مشکل برای برگزار کنندگان این جشن به شبی خاطره انگیز تبدیل کرد. وی افزود: امیدواریم بتوانیم با کمک همشهریان عزیز در جهت رعایت کامل مسائل ایمنی پایان سال خوبی را در استان ایلام رقم بزنیم. مدیر عامل سازمان آتش نشانی استان ایلام ادامه داد: با توجه به اینکه نوجوانان و کودکان بیشترین قشر آسیب پذیر در شب چهارشنبه سوری هستند، از والدین عزیز تقاضا مندیم با دادن آموزش های لازم به فرزندان خود و کنترل و مراقبت بیشتر از آنها در این شب سنتی ایین چهارشنبه سوری را در کنار هم به خوبی پشت سر بگذارند. پایان پیام
